Drie wieken van een windmolen tegen blauwe achtergrond

Hoe implementeer je een transitieaanpak?

In 2017 gaf ik in een team van experts de eerste adviezen voor de transitiesturing en governance voor de transitieagenda (circulaire) maakindustrie. Drie jaar later is het uitvoeringsprogramma Circulaire Maakindustrie op stoom. Het is enorm uitdagend om met andere professionals continue de grenzen op te zoeken in termen van innovatie, kennis, samenwerking en mogelijkheden.

De maatschappelijke, economische en bestuurlijke transitie naar circulariteit is een complexe systeemtransitie. We hebben te maken een lange tijdhorizon, gelijktijdige afbouw- en opbouwprocessen in meerdere speelvelden, meerdere orde veranderingen die zich soms in een exponentieel toenemende snelheid manifesteren, zich continue veranderende rollen van alle spelers en een toekomstbeeld dat zich gaandeweg zal ontvouwen. Deze ‘emerging future’ laat zich niet maken, maar ontstaat vanuit de voortdurende wisselwerking tussen alles spelers op lokaal, nationaal en mondiaal niveau.

In de aanpak en samenwerking gaat het om het stimuleren van emergentie, in de vorm van nieuwe mogelijkheden, andere verbindingen en een ‘nieuwe normaal’. Dat doe je samen door een gemeenschappelijk beeld over de toekomst en over de context van de huidige realiteit.

Governance wordt door velen opgevat als het vastleggen, gebruiken en onderhouden van een (administratief, bestuurlijk en/of politiek) systeem van rollen, verantwoordelijkheden en processen die binnen wettelijke, juridische en morele kaders de status que handhaaft en de toekomst ‘maakt’. De oorsprong van het woord ‘govern’ gaat terug naar het Griekse woord ‘kybernan’ met de betekenis van het dynamische proces van ‘gidsen en sturen’, dat ook aan de basis van de cybernetica staat.

Hoe je het ook organiseert, dit soort transities over circulaire economie en klimaat vergen een lange adem. Je werkt samen in bekend en onbekend terrein, maar wel met een gezamenlijke inspiratie en ambitie over de toekomst. De werkwijze UPCM (Uitvoeringsprogramma Circulaire Maakindustrie), als een praktische invulling van de hedendaagse beelden over transitiesturing, kan nooit het resultaat zijn van één concept, organisatie of mens. Het is meer een verwoording en verbeelding van een groep mensen uit alle geledingen van de maatschappij, ondersteund door hun netwerk, die kennis en ervaringen met elkaar delen en op elkaar verder bouwen. Veel kijk- en leesplezier!

 

 

 

 

Meest gelezen artikelen