Juist in deze tijd, waarin we uitdagingen hebben die groter zijn dan ons individuele vermogen om ze te realiseren of op te lossen, is het belangrijker dan ooit dat wij ons ondernemend opstellen. Ondernemend (project)leiderschap gaat over mensen die intrinsiek gemotiveerd zijn om een bijdrage te leveren aan hun directe omgeving, aan de maatschappij en aan de planeet waarop we leven. Projecten zijn de kleine initiatieven voor het grotere geheel.
“Maar ik ben geen ondernemer”
Niet iedereen vind dat hij of zij een ondernemer is. Een belemmerende gedachte die mogelijk ingegeven is door het idee dat een ondernemer alles in de waagschaal stelt om een droom te verwezenlijken. De oorspronkelijke definitie van het woord ondernemer is te herleiden naar het woord Entrepreneur: iemand die bereid is een nieuwe “onderneming” te lanceren en daarbij volledige verantwoordelijkheid neemt voor de uitkomst. Het betekent ook ‘ er middenin staan’. Een project is eigenlijk een “onderneming in het klein”: het implementeren van een vooraf gedefinieerd doel of uitkomst.
Waarom is ondernemend leiderschap nodig?
Ondanks het feit dat organisaties enorm veel energie steken in het organiseren van de verandering, door het implementeren van processen, systemen en procedures, verhoogt dat niet altijd de slagingskans van projecten, programma’s, portfolio’s of transities. Een project is een sprookje, als metafoor voor droom of idee, tot het beoogde resultaat is geïmplementeerd. Het goed organiseren van een project is niet de enige succesfactor. Er is meer nodig. Een projectresultaat realiseren is mensenwerk en de projectleider is een ondernemer met een bepaald tijdframe van mogelijkheden. In de huidige tijdsgeest is er steeds meer behoefte aan projectleiders die zich ontpoppen tot ondernemer, net zoals een rups zich ontpopt tot een prachtige vlinder.
Wat is een projectondernemer?
Sinds 2010 ga ik er in mijn trainingen uit van acht rollen die gekoppeld zijn aan de soft skills in projecten, zoals samenwerken, leren, leiden en veranderen. Deze acht ondernemende rollen zijn: inspirator, motivator, leider, coach, facilitator, verbinder, verbeteraar en vernieuwer.
Een ondernemende projectleider zit niet vastgebakken in een bepaalde rol, zoals die van functioneel leidinggevende, maar combineert moeiteloos verschillende rollen. Juist die flexibiliteit, en daarnaast het werken vanuit het grotere geheel, vergroot de slagkracht van de projectleider. Je bent meer een regievoerder dan een formeel leider.
Je kunt je bekwamen in elk van de rollen en in de flexibiliteit om “te schakelen”. Onder andere uit het onderzoek verschil maken als een verbinder blijkt dat iedereen al een bepaalde mate van ” onbewuste bekwaamheid” heeft in elk van die rollen. Jezelf “bekwamen” is dan eigenlijk het opnieuw bewust maken, de aandacht er op richten, van wat je al kunt en doet. Met een integratie mindset heb je meer stijlflexibiliteit en kun je praktischer ‘leidinggeven’ of regievoeren.
Regievoeren vereist een authentieke mindset
Mensen herkennen het als je een rol speelt en in het algemeen werkt dat tegen je. Het meest effectief zijn ondernemers die werken vanuit ” hart en ziel”. Dus naast het de acht verschillende rollen is er ook een zekere mate van authentieke mindset nodig. Een ” kunstje leren” is pas de eerste stap. Het “eigen maken” de tweede. En pas als je elke rol vanuit een authentieke basishouding kunt “zijn” in plaats van “spelen” gaat het voor je werken. Elke rol is geassocieerd met de basishoudingen uit het boek Authentieke Inspiratie: inspiratie, motivatie, frustratie, initiatief, creatie, realisatie en integratie.
Tips voor praktisch leidinggeven
- Geef meer aandacht aan de zachte kant van projecten: samenwerken, leren, leiden en veranderen
- Focus niet alleen op het doel, maar werk ook Agile ” vanuit het grotere geheel”
- Voel je verantwoordelijk voor de uitkomst
- Wees je bewust dat je zelf je houding kunt beïnvloeden
- Maak authentiek handelen en flexibiliteit een onderdeel van je dagelijkse routine
Meer weten?
Ondernemend projectleiderschap is beschreven in het boek Energie door wisselwerking. Wil je een pre-flight check wanneer je een project begint of in een moeilijke fase zit met een zelf-organiserend team? Neem dan contact op met mij.
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.