Najaarscongres NVNLP en gezondheidszorg

Najaarscongres Nederlandse vereniging voor NLP

Een zaterdag in November. Het Najaarscongres van NVLP. Een interessante paneldiscussie met werkers in het veld. 120 deelnemers. Een verslag van indrukken en uitspraken van de deelnemers. Dit verslag is overgenomen in de wintereditie Inzicht van de  NVNLP In een ruim twee uur durende paneldiscussie werd er gesproken over hoe NLP antwoord kan geven op vragen rondom gezondheidszorg en gezondheid. Onder begeleiding van Violet Falkenburg waren in de eerste ronde Paul Liekens, Hans Polak en Philip Roosen in discussie met elkaar en de zaal. In de tweede ronde was het de beurt aan Tineke van Sleen, Frederik van Meteren en Jankees de Ridder. Een verslag van de indrukken en discussie.

Wat is NLP?

NLP betekent Neuro Linquistic Programming. Het is een scala aan technieken en werkwijzen op het vlak van communicatie en verandering.

Hoe zet je NLP in als instrument in de gezondheidszorg? 

Ten eerste moet je NLP niet zien als iets op zichzelf staand. NLP gaat over beter communiceren en de houding van zowel zorgverlener als patiënt. Het lijkt wel alsof we een collectief denkmodel hanteren van “ we zijn ziek”. Zowel op het vlak van gezondheid als binnen de zorg zou er heel wat veranderen als we uitgaan van het denkmodel  “ we zijn allemaal gezond tenzij anders bewezen”. Het gaat over de kwaliteit van gelukkig zijn en daarvoor verantwoording nemen als persoon.

Als preventief middel?

Wil je het als preventief instrument inzetten, begin dan bijvoorbeeld bij  scholen en artsen. Leer kinderen om positief om te gaan met het begrip “ziekte”. Richt de focus meer op “ gezondheid”. Maar ook bij de arts is veel winst te halen. Een van de onderzoeken over communicatie tussen arts en patiënt bracht aan het licht dat de patiënt 61 seconden de tijd heeft om zijn of haar verhaal te vertellen. De arts onderbreekt elke 18 seconden met een diagnosevraag. Hoe bedoel je rapport?

De ontwikkeling van de arts

Het is daarom belangrijk om zowel op het niveau van identiteit, overtuigingen en vaardigheden de arts te ontwikkelen. De arts maakt de ziekte groter met de attitude van “ kan ik iets voor je doen”. De arts is een helpcentrum, ziet problemen en wil deze oplossen. Maar de arts heeft twee petten. Hij is daarnaast eigenlijk ook een gezondheidscoach: en als coach heb je de oplossing niet maar help je anderen deze zelf te vinden.

Helen of genezen?

Over deze basishouding van de arts werd heel wat gediscussieerd. Bijvoorbeeld werkt de arts vanuit een kader van helen of genezen? Bij genezen is de vooronderstelling dat er iets ziek is en er niet hoort. In het medische model leren we ziektes te benoemen, maar niet wat goed gaat. Het overtuigingen-kader is: “we hebben een probleem op te lossen”. Bij helen gaat het meer om “ delen bij elkaar voegen” . Dit vanuit een acceptatie van alles wat er is. Ook was er discussie over het begrip “ to care or to cure”.  Wanneer de arts het gesprek begint met “ kan ik iets voor je doen” lijkt het alsof hij werkt vanuit een “care-kader”. Beter zou zijn om vanuit een “cure” principe te werken: arts en patiënt werken samen aan de heling van de patiënt. De arts zou een aantal vaardigheden meer kunnen toepassen in het contact met patiënt. Zo is up- en downchunken, het schakelen tussen algemene abstracte concepten en specifieke concrete details, een belangrijke vaardigheid in de diagnose.

Hoe helend kan NLP-communicatie zijn bij bijvoorbeeld iemand met suikerziekte?

Door als arts de taalpatronen van de patiënt te beïnvloeden. In plaats van “ ik ben suikerpatiënt” zou het taalgebruik kunnen zijn: “ ik ben een gezond mens met een probleem in mijn suikerspiegel”. Dit verhoogt de zelfredzaamheid van de patiënt.

Maar is dit niet een beetje soft?

Is het wetenschappelijk bewezen dat je door een ander taalgebruik een ziekte kunt beïnvloeden? Er is weinig onderzoek op dit gebied. Er is wel verband aangebracht tussen illness beliefs en hersenactiviteit en er zijn verschillende onderzoeken naar het placebo-effect, maar meer lijkt er niet te zijn.

Wat gaat beter met NLP?

Op de vraag: “wat zou er beter gaan als NLP meer toegepast wordt in de gezondheidszorg” ontstonden de volgende meningen:

  • NLP verbetert de communicatie en door effectieve communicatie verbetert zowel de interactie tussen art en patiënt als de communicatie van de patiënt met zichzelf.
  • Door de NLP technieken en vooronderstellingen, door middel van training, toe te voegen aan de bestaande kwaliteiten van artsen en verzorgers zou men meer oplossingsgericht dan probleemgericht kunnen gaan werken.
  • Bij langdurige ziekte blijkt dat de medische sector minder succesvol is, dan bij het oplossen van acute medische problemen. Misschien dat door effectieve communicatie bij langdurig zieken de kwaliteit van het leven verbeterd kan worden.

Kun je NLP eigenlijk wel in de psychiatrie toepassen?

Hier geldt hetzelfde verhaal over de overtuigingen. Bij de GGZ moeten we niet uit het oog verliezen dat we de patiënten blijven helpen met veranderen, ofwel “to cure”. We moeten streven naar zo min mogelijk “plakkers”. Dit zijn mensen die gevangen zitten in het verleden en een groot beroep doen op onze “care”. Maar hoeveel kan heeft een patiënt als er vooraf in het dossier staat “ deze patiënt heeft autisme, terwijl de algemene opvatting is dat autisme niet te genezen is? Op vaardigheden niveau kun je heel veel als het gaat om partners van allerlei vormen van dementie. Als partners en ook andere verzorgers effectiever communiceren, bijvoorbeeld met de techniek pacing en leading, dan voelt de patiënt zich veiliger. Hoe veiliger men zich voelt, hoe meer ze zichzelf kunnen zijn en dit vertraagt de achteruitgang.

Leerpunten uit organisatie-opstelling in de GGZ

Probleemstelling  (generalisatie uit respect voor deelnemers):

“Hoe kunnen we omgaan met de crisis in de GGZ. De Diagnose Behandel Combinatie (DBC) zorgt er voor dat de psychiater is 20 minuten bezig met echt klantencontact en 90 minuten met het registeren en vastleggen in het Elektronisch Patiënten Dossier. ”

Uit het scala van spelers in het landschap van de GGZ kozen we voor: de verzekeraar, de minister, de psychiater en de  patiënt. Conclusies uit de workshop organisatie-opstellingen

  • Zorgverzekeraar, ministerie en GGZ zouden beter samen moeten werken binnen het kader van een gezamenlijke missie, waarin de patiënt en maatschappij centraal staat.
  • Deze samenwerking zou gebaseerd kunnen zijn op een normen, waarden en besturingsprincipes die recht doen aan de belangen van alle partijen.
  • Dit betekent een verandering ten opzichte van de huidige situatie, waarbij geld en verregaande verzakelijking de boventoon lijkt te voeren.


Mijn mening over de dag?

Goede discussie over onderwerpen die me aanspreken. Te veel stilgestaan bij de rol van de arts en te weinig bij andere zorgverleners. Met name de verzorgers die dagelijks in contact zijn met de patiënten. Een volgend congres zou wat mij betreft mogen gaan over de 3e generatie NLP in de zorg: nadruk op het gehele systeem, zowel organisatorisch als cultureel. Ik denk dat er zeker “licht in de tunnel van de zorg komt” als alle spelers meer vanuit een mindset van “helen” met de client werken.

 

 

 

Meest gelezen artikelen