Veerkracht en aanpassingsvermogen op het werk

Wie nog nooit veranderingen in de manier van werken heeft meegemaakt verkeert tegenwoordig in een uitzonderingspositie. Vroeger spraken we over ‘de toekomst van werk’. Tegenwoordig is het de dynamiek van het werk. De wereld om ons heen, en daarmee ook hoe ons werk georganiseerd is, verandert bijna dagelijks. Onze reactie valt grofweg in drie categorien: hoofd in het zand (vermijden), hakken in het zand (vechten) of spelen in het zand (aanpassen).

Onlangs verzorgde ik een masterclass over persoonlijke veerkracht en aanpassingsvermogen. De deelnemers waren onderdeel van een strategie-afdeling. Ze waren gewend om de strategische lijnen voor de internationale organisatie te onderzoeken, vast te stellen en in gang te zetten. Verandering en innovatie is de kern van de inhoud van hun werk. Toch was een van de conclusies aan het eind: Verrassend hoe we toch allemaal een blinde vlek hebben als het gaat om onbewuste spanningen door de veranderingen in ons werk. Onderstaand vind je de hoofdlijnen van de masterclass ‘resilience in a changing landscape’.

Onze omgeving verandert constant.

Als je kijkt naar thema’s zoals klimaatverandering, duurzaamheid, bevolkingsgroei en vergrijzing, dan is het steeds moeilijker om je hoofd in het zand te steken. Die veranderingen hebben invloed op onze leefomgeving, op de organisaties waar we werken en op ons werk. Kijk maar eens 10 jaar terug en probeer eens in te schatten hoe je werk er over 10 jaar uitziet. Uiteindelijk kunnen we ons als maatschappij pas echt ontwikkelen als we onszelf aanpassen en dat gaat niet vanzelf.

Opveren en aanpassen

Daarvoor moet je kunnen opveren als je onverwacht geconfronteerd wordt met ‘opgelegde’ verandering, zoals een reorganisatie of nieuwe regels en wetten. Opveren betekent dat je met de nieuwe situatie kunt omgaan zonder energie te verliezen.Vroeg of laat heb je ook aanpassingsvermogen nodig om op een andere manier te denken en te werken. Stel dat je gewend ben om individueel te werken en perfecte analyses op te leveren. Wanneer je dan ineens in een ‘Agile team’ gaat werken zul je moeten leren om in een ander ritme af te stemmen en om veel interactiever te werken. Bij reorganisaties bijvoorbeeld is het vaak lastig om de rode draad te zien. Je hebt het gevoel dat er ineens veel verandert, je schrikt en je blikveld wordt kleiner. Aanpassen begint met leren, maar als je schrikt verlies je soms het grote plaatje. Door contact te maken met, de vaak onbewuste, leerervaringen van eerdere veranderingen in je leven of in je werk wordt je blikveld groter en krijg je ook meer opties zodat je om kunt gaan met de huidige situatie. In de masterclass werkten we met twee aannames: Elke verandering zorgt voor nieuwe vaardigheden en om te kunnen omgaan met veranderingen heb je iets te leren.

Vijf sleutelvaardigheden

Vervolgens werkten we met de vijf sleutelvaardigheden voor veerkracht en aanpassingsvermogen. Dit zijn:

Het vermogen om zodanig fit te zijn, de energie te hebben, om te kunnen terugveren;
De vaardigheid om bij grote spanningen fysiek, emotioneel en mentaal in balans te blijven;
Zorgen dat je een goede focus hebt en houdt;
De vaardigheid om de kwaliteit en intensiteit van de interactie met anderen te verbeteren;
In staat zijn om te leren en om jezelf aan te passen.

Omgaan met spanningen

Elke spanning is kort gezegd een verschil tussen verwachting en realiteit. Verwachtingen die je bewust of onbewust zelf opbouwt of verwachtingen die je adopteert van anderen. De realiteit zoals die we in het hier en nu ervaren. Onbewuste spanningen uiten zich in onze fysieke gesteldheid. Jezelf daarvan bewust zijn, het delen met anderen en er op acteren is een belangrijke hefboom voor persoonlijk energiebeheer. In de masterclass werkten we met de vijf basisvragen uit authentieke inspiratie om je energie op een goed peil te krijgen en te houden:

Wat verwacht ik?
Hoe beleef ik de huidige situatie?
Wat is het verschil waardoor ik spanning ervaar?
Wat doet dat met mij?
Wat doe ik daarmee?

Optimale mindset

We sloten de de masterclass af met een rollenspel. In teams van vijf werd een business probleem opgelost terwijl iedereen een bepaalde denkstijl ‘speelde’. Sommige teams kregen verbazingwekkende uitkomsten omdat de creativiteit in het team toenam door de veelheid aan denkstijlen.

Meer informatie

Onderzoek Mindset van een verbinder

Masterclass Mindset voor gezamenlijk succes

Masterclass Invloed op succesvol resultaat