Wanneer wordt een manager leider?
Managers worden leiders wanneer ze werken vanuit de oorsprong van zowel hun innerlijke wereld als van hun omgeving. Of met andere woorden: gedreven vanuit een interne referentie (intuïtie) en vanuit een externe referentie (zingeving).
Leiderschapsprogramma
Een leiderschapsprogramma is een manier om veranderingen door te voeren en tegelijkertijd het management te ontwikkelen. Een leiderschapsprogramma bestaat in het algemeen uit 5 tot 10 workshops in een periode van 10 tot 12 weken, een en ander afhankelijk van de gewenste effecten van het programma. Een terugblik op een praktijkvoorbeeld waarin ik een doorbraak creëerde met een authentiek leiderschaps programma voor het management:
Authentiek leiderschap in tijden van verandering
Een bedrijfsonderdeel van een wereldwijde organisatie belandde in een crisis door een moeizaam verlopen ERP-implementatie met grote gevolgen voor de 800 medewerkers van het bedrijfsonderdeel. Overwerk, problemen op het operationele vlak, een andere manier van werken en een andere aansturing. Het gevolg was dat de service naar de klant verslechterde en klanten wegliepen. Na een herstructurering en ontslagen ontstonden nieuwe problemen: medewerkers werden bang en verloren het vertrouwen in de toekomst en in het management. Ze voelden zich steeds minder eigenaar van de situatie en de acties om deze vicieuze cirkel te doorbreken.
Veranderen door jezelf te zijn
Een oud gezegde is: ‘vertrouwen komt te voet en gaat te paard’. Vertrouwen terugwinnen kan vaak alleen maar door zelf de eerste stap te nemen. Als de ander ervaart dat het “gemaakt” is, gaat het fout. Een authentiek leider zorgt dat mensen vertrouwen voelen en zich “vanzelf” inzetten voor gelijkgerichte doelen. Authentieke leiders inspireren anderen niet met positie of status, maar door hun houding en gedrag. Ze zorgen dat veranderingen van mensen, teams en organisaties op één lijn gebracht worden en elkaar versterken. Ze bereiken resultaten door en met anderen.
Het programma
Het authentiek leiderschap programma had drie elkaar versterkende doelen:
- Sterker persoonlijk leiderschap,
- Effectiever leiderschapsteam,
- Continue verbetering van de organisatie.
Het hoogste echelon managers volgde het programma van 10 weken vanuit het principe: “we change the organisation, by changing our team, by changing ourselves”. Daarna participeerden zij in gelijksoortige programma’s voor de overige echelons.
Aanpak
In 20 dagdelen werkte het team onder begeleiding aan alle doelen. Er was individuele coaching en het team initieerde en evalueerde kleine verbetertrajecten. De aanpak was praktijkgericht: “learning by doing” en “leading by example” stond centraal. Het resultaat was dat alle stukjes van de puzzel beter in elkaar pasten, samengevat als ‘alignment’.
Alignment
Er is sprake van alignment als doelen en drijfveren van de organisatie, teams en individuen gelijkgericht zijn. Men versterkt elkaar namelijk vanuit een gelijkgestemde basishouding en visie. Alles gaat “in de flow”. Zelfs de kleinste verbeteracties “sporen” met het grotere geheel. De cultuur kenmerkt zich door het zoeken van verbanden of overeenkomsten in plaats van tegenstellingen en verschillen.
De effecten
Door het authentiek leiderschap programma heeft men weer vertrouwen in elkaar, zijn organisatietargets en projectdoelen gehaald en is het eigenaarschap voor verbetering weer waar het hoort: in kleine verbeterteams. De managers hebben zich verder ontwikkeld als authentieke leider.